KATALİTİK KONVERTER NEDİR ve NASIL ÇALIŞIR? (Katalizör Nedir?)

Adını bile bilmediğimiz ancak çevre ve ekosistem için oldukça önemli parçalardan biri olan katalitik konvertör, dünyanın kirlenmesi ile doğrudan etkilidir. Zamanla dünyadaki kirlilik arttıkça otomobil üreticileri buna karşı önlem almak zorunda kaldılar. Katalitik konvertör zararlı gazları yanmamış olan zararlı gazlara indirgenme ortamı sağlayarak zararlı gazların yanması sağlar. Bir başka deyişle, egzozdan çıkan zararlı gazlarını zararsız hale dönüştürmektir. Oksidasyon katalizörü de denir. Egzoz emisyonlarının yasal düzelmemelerle gayet sıkı bir şekilde takip edilmesiyle, araçlarda katalitik konvertörün kullanılması zorunlu olmuştur. Emisyon kontrollerinden geçemeyen araçlar trafiğe çıkamamaktadır. Artık araçlar belirli egzoz standartlarını karşılamak zorundadır.
Katalitik konvertör hem dizel hem de benzinli motorlarda kullanılır. Soğukken çalışmazlar, içerisindeki kimyasallar yüksek sıcaklıklarda aktif hale gelir ve görevlerini yerine getirirler. Bu nedenle hızlı şekilde ısınması için motora yakın takılır. 400-500 0C sıcaklık aktif olması için yeterlidir. Kurşunsuz benzin kullanılması bir başka önemli noktadır. Çünkü kurşunlu yakıtlarda, kurşun yüzeye yapışır ve delikleri tıkar.

Katalitik konvertörün arızası nasıl anlaşılır?
Motor çekiş gücünün düşmesi, araç çalışırken gelen kötü koku, fazla yakıt tüketimi başlıca belirtilerdir. Aracınızın lamda(oksijen) sensörü ile katalitik konvektörün çalışıp çalışmadığı test edilir. Bu sensör egzoz gazı içindeki oksijen miktarını algılayarak bir elektrik sinyali olarak ECU ya bildirir. Yeni model araçlarda ise iki adet lamda sensörü bulunur. Hem egzoz girişiminde hem de çıkışında ölçüm yapar. Katalitik konvertör arızalandığında. Motor arıza lambası sarı renk yanacaktır. Arıza bilgisi lamda sensörü sayesinde aktarılır.
Katalitik konvertörlerin en yaygın arızalanma türleri, tıkanma, petek yapıdaki etkin maddelerin erimesi ve özelliğini kaybetmesi ya da seramik petek yapıdaki gövdenin kırılmasıdır. Katalitik konvertörler arızalandığında değişim için çeşitli fiyatlar bulunur. Aracın marka ve modeline göre değişiklik gösterir. Yetkili servislerde orijinal parçalar değişimi 1500 TL den başlar ve yukarı doğru çıkar. Kaliteli bir yan sanayi için fiyatlar ortalama 500 tl civarındadır.